აფხაზეთი-ადგილი, რომელსაც შენი სამშობლო ჰქვია, მხოლოდ ჰქვია… სინამდვილეში თავისუფლების სიყვარულისთვის ჩვენი დასასჯელი ინსტრუმენტია რუსეთის ხელში. ეს არის მიწის ნაგლეჯი, რომელიც დიდი ხანია მზადდება გადასაყლაპად. საქართველო, პატარა ერი, პასუხისმგებელია ისტორიის წინაშე, რომ აფხაზეთმა იარსებოს. ჩვენ ისევე უნდა ვიზრუნოთ აფხაზეთის დამოუკიდებლობაზე, როგორც საკუთარზე.
   ადამიანს როდესაც ეუბნებიან, რომ არ აქვს საკუთარ სახლში თავისუფლად მისვლის უფლება, ძნელი მისთვის ამის გაგება და შეგუება. მინდა ვისაუბრო იმ ადამიანთა სახელით, რომლებსაც საერთო ტკივილი, აფხაზეთი გვაერთიანებს. უნდა ვთქვა ჩემი გულის ტკივილი, ფიქრები რასაც იწვეს დღევანდელი იქ არსებული მდგომარეობა.
   ის უფრო გაიგებს ჩემს ფიქრებს, ვინც ოდესმე მაინც ყოფილა აფხაზეთში და უგრძვნია შიში. შიში იმისა, რომ ვიღაც დაიჭერს, უფროსობას დაუწყებს და თავისუფლებას შეუზღუდავს საკუთარ კუთხეში.
   არ იქნება სწორი რომ გითხრათ: -"იცი, მე აფაზეთში წავედი", რადგან ამას წასვლას ნამდვილად ვერ დავარქმევ. მართებული იქნება ვთქვა: -"ჩემს კუთხეში ჩუმად შევიპარე".
   მახსოვს, როდესაც პატარა ვიყავი ერთი სული მქონდა როდის წავიდოდი სოფელში, ვნახავდი ბებიასა და ბაბუას, შევიგრძნობდი იქაურ ჰაერს. პატარა ვიყავი და იმდენად ვერ ვხვდებოდი რა სიძნელეებთან იყო დაკავშირებული იქ ჩემი ჩასვლა. სახლში მისულს ყურში ჩამესმოდა ერთი და იგივე ფრაზა Aდამხვედრების: -"შვილო თქვენს მოსვლამდე ნერვიულობისაგან ლამის მოვკვდით, როგორ მოახერხეთ მოსვლა და რუსებისგან თავის დაღწევა?"...ეს სიტყვები გონებაში ჩამრჩა.
   გავიზარდე,თუმცა ბევრი არაფერი შეცვლილა… მინდა წავიდე ჩემს ტკბილ მოგონებებით სავსე ადგილას, მაგრამ "არ მაქვს უფლება"! თუმცა თავს არც იმის უფლებას ვაძლევ, რომ მივატოვო იქ წვალებით ჩაღწევა და ხელის ჩაქნევით უარი ვთქვა ჩემს მიწა-წყალზე.
   ერთ დგეს, როდესაც სულში აფხაზეთის მონატრება ვიგრძენი, გადავწყვიტე გაპარვა კიდევ ერთხელ გამერისკა.როდესაც საზღვარს მივუახლოვდი, მესმის ტელეფონზე ზარია და მამაჩემის სიტყვები: - “ფეხი არსად გაადგა, თორემ რუსები დგანან და დაგიჭერენ".მაინც არ დავნებდი და მივადექი წყალს, რომელიც ფეხით უნდა გადამერბინა. იქ დიდი ალბათობაა იმისა, რომ სიჩქარეში ფეხი აგებნას ან დაგიცურდეს  თუ ზამთარია გაგეყინოს. ვგრძნობდი ტკივილი, მაგრამ რაღაც ძალა არ მაძლევდა დანებების უფლებას. ამ ერთხელაც გადავურჩი დაჭერას და ჩავაღწიე სახლში შიშგამოვლილმა...
   რამდენი რისკი, რამდენი ტანჯვა, ცრემლების ღვრა, ქალების ქვითინი, პატარების ტირილი, მოხუცების ოხვრა უნახავს ჩემს თვალებს. არასოდეს დამავიწყდება, ერთხელ, ზუგდიდში უნდა წამოვსულიყავი სწავლის გამო, დადგა ისევ "გაპარვის" დრო. მოვდიოდი და თითოეულ წინ გადადგმულ ნაბიჯში ვგრძობდი თუ როგორ ნელ-ნელა ვშორდებოდი სახლ-კარს და თანდათან მიპყრობდა შიში, რომ მე იქ ვეღარასდროს დავბრუნდები… მოვდივარ და რას ვხედავ.... დაბეჩავებული, განადგურებული, შავებში ჩაცმული ქალი მუხლქვეშ ჩავარდნოდა რუსს და ევედრებოდა, რომ საძღვარზე გაეშვა, რათა წამლები ეყიდა თავისთვის. ღმერთო! არასოდეს დამავიწყდება  ქალის საცოდავი სახე და რუსის უხეში მოქცევა, დაუნდობლობა, მკაცრი უარი და ხელის კვრა. ეს იმდენად დამამცირებელი და ძნელად ასატანი იყო ჩემთვის თითქოს გულში რაღაც ჩამწყდა… ძნელია უსამართლობასთან შეგუება… დედას ჩავჭიდე ხელი და მაგრად მოვუჭირე, რომ   მომეთმინა და არ მიმეფურთხებინა სულში რუსისთვის. პირველად მაშინ ვიგრძენი ზიზღი და  მათ მიმართ, თვალები ცრემლებით ამევსო, მონდოდა მოხუც ქალთან მივსულიყავი და მასთან ერთად მეტირა...
   ქართველი ადამიანის სული იმდენად მებრძოლი და ძლიერია, რომ ადვილად არასდროს ნებდება. ადამიანს გაჭირვება ძალას ჰმატებს. ვინ მოთვლის რამდენი ნერვებისა და ჯანმრთელიბის ფასად უჯდება იქ მცხოვრებთ ჯერ ჩასვლა და შემდეგ იქაურ პირობებთან შეგუება.
   არ შემიძლია არ მოგიყვეთ ამბავი, რომელიც მდინარე ენგურზე მოხდა.ზაფხულის ერთი დღე იყო, მორიგი სახიფათო დღე ჩემს ცხოვრებაში,უნდა ჩავსულიყავი სოფელში. რადგან ზაფხული იყო გადავწყვიტე გავპარულიყავი წყლით და გადავსულიყავი მალულად ფონით. სანამ წყალში შევალ ათასი ზარია ჩემს ტელეფონზე, ნათესავები მარიგებენ,მირჩევენ სიფრთხილეს და მეხმარებიან რითაც შეუძლიათ..ისინი ამ დროს ენგურს მიღმა არიან და მელოდებიან .ძალას მმატებდა ჩემი ძმა, რომელიც ჩემს გვერდით იყო და მამშვიდებდა:-”ნუ გეშინია,ამ ერთსაც გავუძლებთ ერთად და სულ მალე ისევ შევძლებთ ჩვენს მიწა-წყალზე თვისუფლად  სიარულს. შევდივართ წყალში და ათასი აზრი მიტრიალებს თავში, მინდა უცებ გადავლახო ზღვარი,მაგრამ შიში მერევა… ღვთის წყალობით ამ ერთხელაც დავაღწიეთ თავი და შევძელით ჩასვლა. იქაური ჰაერის სუნმაც კი ყველაფერი დამავიწყა, გულში სითბო ჩამეღვარა. გვხვდება მამიდა და ბიძა, რომლებიც ბუნებრივია ანერვიულებულები არიან და ჩვენს დანახვაზე ამოისუნთქეს. ჩვეულებრივ, ყოველ ჩვენს მისვლაზე ასე ხდება, თუმცა შევამჩნიე რომ რაღაც რიგზე ვერ იყო… და აი, თურმე რა.. მამიდაჩემი ტერიტორიის შესამოწმებლად იყო გამოსული, რომ დარწმუნებულიყო რუსი არსად იყო და უცებ რას ხედავს, წყალში რაღაცა ტივტივებს.ნელნელა უახლოვდება და რწმუნდება, რომ ეს ადამიანის გვამია. გაირკვა, რომ მსხვერპლი მამაკაცი ცდილობდა საძღვრის გადაკვეთას და უცებ ძაღლების ხმა შემოესმა, ეგონა რომ რუსებმა დაიჭირეს ფაქტზე..ნერვიულობას და შიშს გულმა ვეღარ გაუძლო... გარდაიცვალა… ეს ერთ-ერთი ცოდვაა რაც რუსეთს მხრებს აწევს და სამწუხაროდ, ეს ერათადერათი ფაქტი არ არის, რომელიც დაფიქსირდა.
   რამოდენიმე კვირის წინ მირეკავენ აფხაზეთში მყოფი ახლობლები და მეუბნებიან, რომ ჩემთვის ძვირასი და საყვარელი ადამიანი გარდაიცვალა. ვიგრძენი  საშინელი დანაკლისი, ტკივილი და ინსტიქტურად მივედი ჩანთის ჩასალაგებლად, გონებაში გავიაზრე, რომ უნდა  წავსულიყავი. უცებ უკან გავიხედე ცრემლიანი თვალებით და მივხვდი, რომ ვერსადაც ვერ წავიდოდი. დავკარგე ძალადა შევიძინე კიდევ ერთი მიზეზი მათი სიძულვილისა. ვიგრძენი ორმაგი ტკივილი: ძვირფასი ადამიანის დაკარგვა და უუფლებობა ,უსამართლობა .ღმერთო! განა სხვას უნდა ვთხოვოთ და ვევედროთ ძვირფასი ადამიანისთვის ცრემლების დაღვრა? ან როდემდე არ უნდა გვაცალონ ტკივილის ამონთხევაც კი შეზღუდვების გარეშე....?!
   რომელ ახალგაზრდას მოუნდება იქ ცხოვრება განა ღირს იცხოვრო იქ ,სადაც ენის თავისულებას, სიცოცხლის უფლებას გართმევენ. ბავშვობაში, როდესაც ვთამაშობდი ბაშვებთან ერთად, ერთი სული მქონდა შაბათ-კვირა როდის მოვიდოდა, რომ მშობლიურ მიწაზე ბავშვურ მოგონებებთან ერთად მეტრიალა, ახლა კი ის სანატრელი შაბათ-კვირა ჩემთვის აღარ არსებობს და არა ჩემი სურვილით, არამედ იძულებით! ცხოვრებასა და უბრალოდ სუნთქვას შორის კი დიდი განსხვავებაა.....

ფერთა პალიტრა ბავშვის ოთახისთვის

იმისათვის რომ ოჯახის ყველაზე პატარა წევრმაც თავი იგრძნოს კომფორტულად და მშვიდად თავის სათამაშო თუ საძინებელ ოთახში, ეს სივრცე უნდა იყოს ფერადი და საინტერესო. თუ თქვენ იმ მშობელთა რიცხვს მიეკუთვნებით ვისაც სურს რომ მის პირმშოს ჰქონდეს გამორჩეული, ინდივიდუალური ფერისა და დიზაინის ოთახი და გინდათ შეარჩიოთ საინტერესო და ორიგინალური ფერთა გამა, ეს სტატია თქვენთვისაა.    ოთახის ფუნქცია პირველ რიგში განვსაზღვროთ თუ რა ფუნქცია ექნება ამა თუ იმ ოთახს. თუ ოთახი საძინებელია - ამ შემთხვევაში გამოვიყენოთ, უფრო ღია, პასტელური ფერები მშვიდი გარემოსთვის (ნაკლები წითელი, მკვეთრი ყვითელი, შავი).

 თუ ვაკეთებთ სათამაშო ოთახს - გამოვიყენოთ უფრო აქტიური, მკვეთრი ფერები (წითელი, მკვეთრი ყვითელი, მუქი ნარინჯისფერი). თუ ოთახი განკუთვნილია მეცადინეობისთვის, ამ შემთხვევაში იდეალური ფერია მწვანე. ეს ფერი როგორც დიდებს ისე პატარებსაც ეხმარება მშვიდად აზროვნებასა და კონცენტრაციაში. თუ კი ერთი ოთახი ითავსებს ზემოთ ჩამოთვლილი სამივე ოთახის ფუნქციას, ამ დროს შესაძლებელია ოთახი პირობითად დაიყოს ზონებად და თვითოეულ ზონას შინაარსის მიხედვით მიენიჭოს ფერი.      თუ ოთახი ზომით პატარა და ბნელია არ გამოიყენოთ დომინანტად მუქი ფერები, გამოიყენეთ ნათელი და თბილი ფერები ( ყვითელი, ნარინჯისფერი, ვარდისფერი, იასამნისფერი).  თუ ოთახი

პატარაა შეეცადეთ არ დაყოთ ის ბევრ ზონად ფერების მიხედვით, მაქსიმუმ ორად. თუ ოთახი დიდია და ნათელი შესაბამისად შეგვიძლია თამამად გამოვიყენოთ როგორც ღია ფერები ასევე მუქი, მაგრამ ამ შემთხვევაშიც რომ არ გადავაჭარბოდ მოერიდეთ ორი დომინანტი მუქი ფერის გამოყენებას. გაითვალისწინეთ რომ ფარდები, გადასაფარებელი და ბალიშები, ავეჯი ასევე ქმნის ამა თუ იმ ოთახის ფერთა გამას. მოერიდეთ დომინანტ ფერებად სამზე მეტი ფერის გამოყენებას და ნუ გადატვირთავთ ოთახს ზედმეტი დეკორით. ხშირია შემთხვევა როცა ერთ ოთახს ყავს ორი ან მეტი მესაკუთრე. ამ შემთხვევაში: ვირჩევთ საერთო ფერთა გამას მთელი ოთახისთვის ან ვყოფთ ოთახს ორ ან მეტ ნაწილად შესაბამისად ამდენივე ფერად.        ბავშვის ასაკი არანაკლებ მნიშვნელოვანია ბავშვის ასაკი. თუ პატარა ახალშობილია, მისი ოთახის ძირითადი ფერი უნდა იყოს უფრო მშვიდი, თუმცა შესაძლებელია უფრო მკვეთრი დეტალების და აქცენტების გამოყენება (სასურველია თუ ასეთი დეტალი არ იქნება ბევრი). ასაკის მატებასთან ერთად კი მატულობს ფერის სიმკვეთრეც და მრავალფეროვნებაც. შთაგონების წყარო ფერების არჩევის და შეხამების დროს შთაგონების წყაროდ შეიძლება იქცეს ყველაფერი რაც თქვენს ირგვლივაა ბუნება, სხვადასხვა ნივთები, საკვებიც კი. მაგალითად:              ჩართეთ ფანტაზია და აუცილებლად გაითვალისწინეთ ბავშვის არჩევანი (თუ ბავშვის ასაკი ამის შესაძლებლობას იძლევა). 

იმუნიზაცია ადამიანის ერთ-ერთი ძირითადი უფლებაა და სიღარიბის შემცირების პროგრამების სტრატეგიულ კომპონენტს წარმოადგენს

იმუნიზაცია ადამიანის ერთ-ერთი ძირითადი უფლებაა და სიღარიბის შემცირების პროგრამების სტრატეგიულ კომპონენტს წარმოადგენს ბოლო რამდენიმე ათწლეულის მანძილზე, ჯანდაცვის სფეროში უზარმაზარი მიღწევებს ჰქონდა ადგილი, თუმცა მათი შედეგები არათანაბრად გადანაწილდებაროგორც მთელ მსოფლიოში, ასევე ჯანმო-ს ევროპის რეგიონშიც. ასე მაგალითად, ცენტრალური აზიის ქვეყნებში ბავშვთა სიკვდილიანობა ყოველ 1000 ახალშობილზე 17.68-ს შეადგენს მაშინ, როდესაც ევროკავშირში ეს მაჩვენებელი მხოლოდ 3.79-ია (ევროპის მონაცემთა ბაზა “ჯანმრთელობა ყველასთვის”, უახლესი მონაცემები, 2010 წ.) მიუხედავად იმისა, რომ ჯანმო-ს ევროპის რეგიონში წითელას საწინააღმდეგო იმუნიზაციით მოცვა 94%-ს, ხოლო დიფთერია, ყივანახველა, ტეტანუსის (DPT)–ს 3 დოზითა და პოლიომელიტის ვაქცინის 3 დოზით მოცვა – 90%-ზე მეტს შეადგენს, ეს რიცხვები ძალიან არათანაბრად გადანაწილდება. იმუნიზაციით მოცვის დონე ფრიად განსხვავდება როგორც სხვადასხვა ქვეყნებს შორის, ასევე ცალკეული ქვეყნების შიგნით. კვლევებიდან სჩანს, რომ მათ, ვინც დაბალ სოციო-ეკონომიკურ ფენას მიეკუთვნება, ხშირ შემთხვევაში არ მიუწვდებათ ხელი ჯანდაცვის სათანადო მომსახურებაზე. 21 განვითარებად და გარდამავალ ეტაპზე მყოფ ქვეყანაში, მოსახლეობის ყველაზე შეძლებული ნაწილმა, რომელიც 20%-ს შეადგენს, მთავრობის მიერ ჯანდაცვაზე გაწეული დანახარჯების 26% მიიღო მაშინ, როდესაც მოსახლეობის ყველაზე ღარიბმა ფენამ, რომელიც 20%-ს შეადგენს, მთავრობის მიერ ჯანდაცვაზე გაწეული დანახარჯების მხოლოდ 16%-ით ისარგებლა. “ჯანმრთელობის დემოგრაფიულ კვლევაში” (DHS)[1] აღნიშნული ცალკეული ქვეყნების მონაცემებით, ვაქცინაციით მოცვა განსხვავდება ქალაქებსა და სოფლებს შორის არსებული უთანასწორო პირობების მიხედვით. მაგალითისთვის, 2008 წელს, თურქეთის ქალაქებში მცხოვრები ბავშვების 80%, ხოლო სოფლად მცხოვრები ბავშვების მხოლოდ 67% აიცრა სხვადასხვა დაავადებების (ტუბერკულოზი, დიფთერია, ყივანახველა, ტეტანუსი, პოლიომელიტი, ბ ჰეპატიტი და წითელა) წინააღმდეგ. აზერბაიჯანში, 2006 წელს, ქალაქებში მცხოვრები ბავშვების 55%-მა, ხოლო სოფლად მცხოვრები ბავშვების მხოლოდ 29%-მა მიიღო ტუბერკულოზის საწინააღმდეგო აცრა (BCG), DPT -სა და პოლიომელიტის ვაქცინის 3-3 დოზა, MMR და ბ ჰეპატიტის ვაქცინები . თუმცა სომხეთში, 2005 წელს ქალაქში მცხოვრები ბავშვების მხოლოდ 51%-მა მიიღო BCG, DPT -სა და პოლიომელიტის ვაქცინის 3-3 დოზა, და ბ ჰეპატიტის ვაქცინა მაშინ, როდესაც იგივე აცრები სოფლად მცხოვრები ბავშვების 62%-ს ჩაუტარდა. იმუნიზაცია არა მხოლოდ ავადობისა და სიკვდილობის შემცირების ეფექტური საშუალებაა. მისი გამოყენება პირველადი ჯანდაცვის მომსახურების არათანაბარი მიწოდების დაძლევის სტრატეგიადაც შეიძლება. წითელას შემთხვევების შემცირებას წვლილი შეაქვს ათასწლეულის განვითარების მე-4 მიზნის შესრულებაში, რომელიც ბავშვთა სიკვდილიანობის შემცირებას უკავშირდება.

ერთი წლის ასაკის ბავშვთა წითელას საწინააღმდეგოდ აცრა ხუთ წლამდე ასაკის ბავშვთა სიკვდილობის (ორი  მესამედით) შემცირების ინდიკატორია. ზოგ ქვეყანაში, ერთი წლის ბავშვებში წითელას საწინააღმდეგო ვაქცინაციით მოცვის კუთხით, სოფლად მცხოვრებთა შორის მაჩვენებლები მოულოდნელად მაღალია. ცხადია, რომ ქალაქის დიდ, მჭიდროდ დასახლებულ ცენტრალურ ნაწილებში მცხოვრები ბევრი ადამიანი რეგულარულად არ იცრება. ამის ერთ-ერთი მიზეზი მიგრაციაც გახლავთ (როგორც საზღვარგარეთიდან – ქვეყანაში, ასევე ქვეყნის შიგნით სოფლებიდან – ქალაქებში), ვინაიდან მიგრანტები შესაძლოა არ იყვნენ აღრიცხვაზე ქალაქის სამედიცინო დაწესებულებებში, თუკი არ ხდება მათი აქტიური გამოვლენა. თუმცა, ზოგიერთი ქვეყნის სოფლებში იმუნიზაციით მოცვის მაღალი დონის მიუხედავად, სოფლად მაინც ბევრი ბავშვი რჩება აუცრელი, ეს კი მათ ვაქცინაციით მართვადი ინფექციების მიმართ დაუცველს ხდის. ისეთი ფაქტორების ერთობლიობა, როგორიცაა განათლების დაბალი დონე, მწირი შემოსავალი და პერიფერიულ, ღარიბ დასახლებაში ცხოვრება კიდევ უფრო ართულებს აუცილებელი სამედიცინო მომსახურების მიღების ხელისშემშლელ ბარიერებს. ოფიციალურ სტატისტიკურ მონაცემებში შეიძლება არ შედიოდეს იმ ადამიანების მონაცემები, ვისაც არ აქვთ სათანადო ხელმისაწვდომობა ჯანდაცვის მომსახურებაზე, რაც ცენტრს მოშორებულ დასახლებებში აუცრელ პირთა რეალურ რიცხვს ნიღბავს. იმუნიზაციით მოცვა შესაძლოა დაბალი იყოს სოფლად მცხოვრებ ეთნიკურ უმცირესობებსა და მოსახლეობის სხვა მარგინალურ ჯგუფებს შორის, რაც ეკონომიკური, კულტურული, სოციალური და პოლიტიკური განზომილებების მქონე სოციალური გარიყულობის პროცესებს უკავშირდება. ყველა ქვეყანაში არის მოსახლეობის გარკვეული ნაწილი, რომელიც არ არის აცრილი და შესაბამისად დაუცველია ვაქცინაციით მართვადი დაავადებების წინაშე. 2008-2009 წწ. წითელას ეპიდაფეთქებისას ავსტრიაში, ბოსნია და ჰერცოგოვინაში, ბულგარეთში, საფრანგეთში, გერმანიაში, იტალიაში, პოლონეთსა და ესპანეთში, ავადობის შემთხვევები უმეტესწილად იმ ადამიანებში გამოვლინდა, ვინც არ გაიკეთა აიცრა თავისი მსოფლმხედველობიდან/პრინციპებიდან გამომდინარე, ვინც ბოშათა ეთნიკურ ჯგუფს ნაწილს მიეკუთვნებოდა ან მიგრანტ იყო და შესაბამისად, არ მიუწვდებოდა ხელი იმუნიზაციაზე. იმუნიზაცია შეიძლება აგრეთვე არ იყოს ხელმისაწვდომი მოშორებულ ან ძნელად მისადგომ ადგილებში მცხოვრები მოსახლეობის, დევნილების, ანდა სოციალური ან ეკონომიკური თვალსაზრისით მარგინალიზებული ჯგუფებისთვის. გარდა ამისა, ზოგიერთები არ არიან სათანადოდ ინფორმირებული ან არ აქვთ მოტივაცია ინფორმაციის მოსაპოვებლად, ვინაიდან არ უნახავთ ის დაავადებები, რომელთა თავიდან აცილებაც იმუნიზაციით ხდება. სხვები უარს ამბობენ აცრებზე  ეთნიკური ან რელიგიური მოსაზრებებიდან გამომდინარე. მოსახლეობის ყველა ეს ჯგუფები დაუცველია ვაქცინაციით მართვადი ინფექციების წინააღმდეგ. უნდა აღინიშნოს, რომ აუცრელობისა და არასრულყოფილად აცრის მიზეზები ერთმანეთისგან მკვეთრად განსხვავდება (იხ. ილუსტრაცია 3). იმუნიზაციის არათანაბარი ხელმისაწვდომობის ერთ-ერთი მიზეზი ქვეყნების სოციო-ეკონომიკური სტატუსიცაა. ჯანმო-ს ევროპის რეგიონის აღმოსავლეთ და დასავლეთ ნაწილებს შორის ჯანმრთელობის მდგომარეობა სულ უფრო მეტად განსხვავდება. განვითარებულ ქვეყნებში გეგმიური ვაქცინების შესაძენად საჭირო სახსრები სხვა ქვეყნებს არ გააჩნიათ. ასე მაგალითად, პნევმოკოკური ინფექციის საწინააღმდეგო ვაქცინა ჯანმო-ს ევროპის რეგიონის მხოლოდ 15 ქვეყანაში გამოიყენება, ადამიანის პაპილომავირუსის (HPV) საწინააღმდეგო ვაქცინაცია მოზარდ გოგონებში კი 17 ქვეყანაში კეთდება. ამ ქვეყნების უმეტეს ნაწილს მაღალი შემოსავლების მქონე ძლიერი ეკონომიკა აქვთ. აღმოსავლეთ ევროპის ქვეყნებიდან მხოლოდ რამოდენიმემ, ყოფილი საბჭოთა კავშირის ქვეყნებიდან კი არცერთმა არ დაუმატა ეს ვაქცინები გეგმიური იმუნიზაციის სახელმწიფო პროგრამებს.

 გამოქვეყნებული ლიტერატურის მიმოხილვა: აუცრელობის /არასრულყოფილად აცრის მიზეზები   მიუხედავად ამისა, ჯანდაცვის მომსახურებაზე ხელმისაწვდომობის არათანაბარი გადანაწილება მხოლოდ სოციო-ეკონომიკურ სტატუსს არ უკავშირდება. 21 ეკონომიკურად განვითარებულ ქვეყანაში ბავშვთა კეთილდღეობის ანალიზმა აჩვენა, რომ ამ ქვეყნების უმეტეს ნაწილს ბავშვთა ჯანმრთელობისა და უსაფრთხოების სფეროში საყურადღებო სუსტი მხარეები აღინიშნებოდა (გაეროს ბავშვთა ფონდი, 2007 წ.). შიდა ეროვნული პროდუქტის (GNP) მაღალი მაჩვენებლისა და ჯანდაცვის სფეროში სოლიდური ინვესტიციების მქონე ქვეყნებში ხანდახან, სხვადასხვა კომპლექსური პრობლემების გამო, ადგილი აქვს დაავადებების ფართომასშტაბიან ეპიდაფეთქებებს და იქ შესაძლოა ვაქცინაციით მართვადი ინფექციების უფრო მეტი შემთხვევა დაფიქსირდეს, ვიდრე უფრო დაბალი GNP -ს მქონე ქვეყნებში. 2009 წელს პირველად მოხდა ისე, რომ წითელას შეტყობინებული შემთხვევების 95% ევროკავშირის წევრი ქვეყნებიდან იყო (65% კი დასავლეთ ევროპიდან).

ინტერპერსონალური კომუნიკაცია და მისი სახეები

დღეს ცოტა თუ მოიძებნება ისეთი სფერო, სადაც კომუნიკაციის უნარი მნიშვნელოვანი არ არის. პირად ცხოვრებას რომ თავი დავანებოთ, ცოტაა ისეთი სამუშაო, სადაც ადამიანი სხვების გვერდით არ მუშაობს. განცხადებებში, რომელებიც ვაკანსიებს ეხება, ყველაზე ხშირი მოთხოვნაა –  „ჰქონდეს კომუნიკაციის კარგი უნარი“.

კრიტიკის შიში: შვიდი სიმპტომი

1. გაუბედაობა – ჩვეულევბრივ გამოიხატება ნერვიულობაშო, სიფრთხილეში საუბრისას და უცნობთან შეხვედრისას. შეინიშნება უხერხული მოძრაობები, თვალების აქეთ-იქით ცეცება.

2. გაუწონასწორებლობა – საკუთარი ხმის, ნერვიულობი გაკონტროლების უნარის უქონლობა, ნერვიულობა უცხო ადამიანთან თანდასწრებით, ცუდი მეხსნიერება.

შეცვალეთ თქვენი ცხოვრება თვითონ

ხოვრების რომელიმე ეტაპზე ნებისმიერი ადამიანი შეიძლება გახდეს უკმაყოფილო საკუთარი ყოფით და გადაწყვიტოს ცვლილებების შეტანა საკუთარ თავსა და ცხოვრებაში. მინდა  წარმოგიდგინოთ რამოდენიმე ხერხი, რითაც ადვილად მიაღწევთ ცვლილებასა და მიზანს.

1. აღმოაჩინეთ პრობლემა– თქვენ გადაწყვიტეთ ცვლილება, მაგრამ რისი შეცვლა გსურთ?

მნიშვნელოვანია:

ოჯახური ძალადობა

ოჯახში ძალადობა ერთ-ერთი ყველაზე სერიოზული და გავრცელებული ძალადობის ფორმაა. იგი მსოფლიოს ნებისმიერ ქვეყანაში არსებობს და საზოგადოების ყველა ფენას მოიცავს. ოჯახში ძალადობას ახასითებს ფარული და გაგნგრძობადი